Түншүүд ба донор байгууллагууд: Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яам; Швейцарын хөгжлийн агентлаг
Хэрэгжих хугацаа: 2020-2023
Төслийн зорилго: Эрх зүйн орчин, тогтолцоог сайжруулах замаар хүнсний ногооны салбарын тогтвортой, хүртээмжтэй өсөлтийг бий болгох
Эрх зүйн орчин, тогтолцоог сайжруулах нь хүнсний ногооны салбарын тогтвортой, хүртээмжтэй өсөлтөд нэн чухал.
Энэхүү төсөл нь үндсэн зургаан зорилттой бөгөөд үүнд: Таримал ургамлын үр, сортын тухай хуулийн төслийг батлуулахад дэмжлэг үзүүлэх, Ургамал хамгааллын тухай эрх зүйн орчныг сайжруулах, Хөдөө аж ахуйн зохистой дадал (ХААЗД)-ыг хэрэгжүүлэх, Баталгаажуулах чадавхийг сайжруулах, Хүнсний ногооны импортын гаалийн татвар болон импортын эрх зүйн орчныг сайжруулах зөвлөмж боловсруулах, Органик хүнс, хөдөө аж ахуйн эрх зүйн орчныг сайжруулах, Хүнсний ногооны үрийн нэгжийн удирдлага, тогтолцоог сайжруулах (МХШФХ-нд)-д стратегийн дэмжлэг үзүүлэх юм.
Төслийн үндэслэл
1999 онд батлагдсан “Ургамлын үр, сортын тухай” хуулиар ургамлын генетик нөөцийг хамгаалах, сортын туршилт, баталгаажуулалт, үр, сортын чанарыг шалгах, Монгол Улсын нутаг дэвсгэрт улсын үрийн нөөцийг бүрдүүлэх, удирдан зохион байгуулах тухай заасан байдаг ч уг хуулиар шинэ сорт үржүүлэгчийн эрхийг хамгаалах зэрэг олон асуудал тусгагдаагүй байдаг. Зохих хуулийн зүйл заалт байхгүйн улмаас жижиг аж ахуйн нэгжүүдэд тариалангийн систем, нөхцөл байдал, хэрэгцээ шаардлагад нь тохирсон чанартай үр тарианы үрээр хангах боломжийг сулруулж байна.
Үйл ажиллагаа
Монгол ногоо төслийн хоёрдугаар үе шат нь “Хүнсний ногооны салбарын хүртээмжтэй, жендерийн мэдрэмжтэй, тогтвортой өсөлтөөр дамжуулан Монгол Улсын хүн амын амьжиргааг сайжруулах”-д хувь нэмэр оруулах зорилготой. НҮБ-ын ХХААБ- ын хэрэгжүүлж буй бүрэлдэхүүн хэсэг 4 нь хүнсний ногооны салбарын тогтвортой, хүртээмжтэй өсөлтийг дэмжих бодлого, хууль болон институцийн тогтолцоог сайжруулахад чиглэнэ.
- Үр сортын тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгыг батлуулахад ХХААХҮЯ-д дэмжлэг үзүүлэх.
- Ургамал хамгааллын тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгыг Ургамал хамгааллын тухай Олон улсын конвенцтой нийцүүлэн нэмэлт, өөрчлөлт оруулах, ХХААХҮЯ-нд хуулийн төслийн шинэчилсэн найруулгыг хүлээлгэн өгөх
- Хүнсний ногооны импортын гаалийн татвар болон импортын эрх зүйн орчныг сайжруулах зөвлөмж боловсруулах
- ХААЗД-ыг нэвтрүүлэх, хэрэгжүүлэхэд дэмжлэг үзүүлэх
- Хүнсний ногооны үрийн нэгжийн удирдлага (МХШФХ)-д стратегийн дэмжлэг үзүүлэх, олон улсын жишигт нийцүүлэн чадавхийг дээшлүүлэх.
- Органик хүнс, хөдөө аж ахуйн эрх зүйн орчныг сайжруулах
Баримт мэдээлэл: Улсын нийт хэрэгцээний хүнсний ногооны үрийн 60% импортоор оруулж ирдэг. Ургамлын шинэ сортыг бүтээхэд 10-15 жил шаардагддаг.
Төслийн үр дүн: Ургамалын үр сортын тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгa 2022.01.01-ний
өдрөөс хүчин төгөлдөр хэрэгжиж эхэлсэн.
Ургамлын гарал үүсэл, химийн бодисийн бүртгэл хяналтын системийг боловсруулсан.
www.plant.mofa.gov.mn
Хөдөө аж ахуйн зохистой дадал гэж юу вэ?
ХААЗД гэдэг нь хэрэглэгчдэд эрүүл хүнсийг хүргэх, хүнсний аюулгүй байдал, байгаль орчныг хамгаалах, ажилчдын эрүүл мэнд, аюулгүй байдлыг хангах цогц үйл явц юм. ХААЗД нь тариалалтын өмнөх, тарих, хураах, хадгалах, савлах, тээвэрлэх зэрэг хүнсний ногоо, жимсний
үйлдвэрлэл дэх логистикийн бүх үе шатыг агуулж байдаг.