Зэрлэг нэрс жимс нь А, С, Е, В1-В9, Fe, Mg, Mn, Ca, K, P зэрэг маш олон төрлийн витамин, амин дэмийг агуулдаг бөгөөд Монгол орны ой тайгын бүсэд ургадаг. Уг жимсний ач тусыг хүргэе.
1.Ой санамжийг сайжруулдаг
Тархины үйл ажиллагаанд маш сайн бөгөөд Альцгеймер өвчнөөс урьдчилан сэргийлдэг. Нэгэн сонирхолтой судалгаа байдаг. 76 орчим насны хүмүүст 127 хоногийн хугацаанд өдөрт 340мл нэрсний шүүс уулгахад анхаарал төвлөрөл, ой тогтоолтод эерэг нөлөөлж байгааг тогтоосон байдаг.
2.Нүдний хараанд сайн
Нэрс нь А амин дэмээр нэн баялаг тул нүдний хараанд сайнаар нөлөөлдөг. Мөн нүдний торлог бүрхэвчинд сайн бөгөөд шөнийн харааг сайжруулдаг. Үүнтэй холбоотой нэгэн сонирхолтой түүх байдаг нь дэлхийн 2-р дайны үед Их Британийн нисэх хүчин шөнийн нислэгт явах нисгэгч нартаа нэрс жимс өгдөг байжээ. Гар утас, компьютерын хэрэглээ ихэссэн өнөө үед хүүхдүүдийн хараа муудах нь элбэг болсон. Хүүхдийнхээ харааг дэмжихээр нэрсний шүүс тогтмол өгвөл тун зүгээр.
3.Тураах үйлчилгээтэй
Нэрс жимс нь эслэг ихтэй тул хоолны шингэц сайжирдаг, өтгөн хаталтыг гадагшлуулдаг. Эмч нар мөн өтгөн хатсан үед зөвлөдөг. Хоолны шингэц сайжрах, бодисын солилцоо сайжирснаас хэвлийн өөхлөлтийг багасгадаг.
4.Хүүхдийн өсөлтийг дэмждэг
Нэрсэнд агуулагдах амин дэм, эрдэс бодисууд нь хүүхдийн зайлшгүй авах хэрэгцээтэй амин дэмийн тодорхой хувийг хангадаг бөгөөд өсөж торниж буй эд эрхтнүүдэд маш тустай. Мөн дархлааг дэмжиж аливаа өвчин болон гаднын биетээс хамгаалж байдаг.
Нэрс жимс нь ийм гайхамшигт ид шидтэй бөгөөд эрдэмтэд уг жимсний ач тусыг нэмж судалсаар байгаа билээ. Манай орны хувьд нэрс жимс нь байгальд зэрлэгээрээ ургадаг.
Дэлхий дээр барагцаалбал 30 гаруй зүйлийн нэрс байдаг. Гүн хөх өнгөтэй хамгийн сайхан амттай жимс бөгөөд манай оронд Хөвсгөл, Хэнтий, Хангайн уулархаг нутгаар элбэг ургадаг. Хүний эрүүл мэндэд үзүүлэх ач тусаараа хамгийн чухал жимс бөгөөд дэлхий дахинаа нэрлэгдсэн супер арван хүнсний тоонд ордог аж.
Зэрлэг нэрс Хойд Америк, Европ, Азийн уулархаг, модтой нутгаар нэлээд тархан ургадаг бөгөөд Канад, АНУ-д сүүлийн хагас зуун жилд ихээхэн тарималжуулжээ. Энэ жимс уугуул америкчуудын хүнсний үндсэн хэрэгцээ болж байсан. Тиймээс нэрсний фермерийн аж ахуйнууд олноороо өрсөлдөн, шинэ сорт хүртэл гаргаж авах болжээ. Европт зэрлэгээр ургадаг нэрс ховор ч маш ихээр тарималжуулсан аж. Австрали тивийнхэн таримал нэрсийг хүнсэндээ харьцангуйгаар хамгийн сүүлд хэрэглэдэг болсон.
Тэжээлийн агууламж:
Нэрсний бүтцэд флавнойд их хэмжээгээр байдаг. Хүний биед маш хэрэгтэй чухал бодис Антоционидин гэж антиоксидант хамгийн их хэмжээгээр агуулагддаг. Бодисын солилцооны явцад хүний биед буруу исэлдэлт үүсдэг. Эдгээр буруу исэлдэлт нь хүний бие организмд хортойгоор нөлөөлдөг бөгөөд эдгээрийг саармагжуулах үйлчилгээтэй бодисыг антиоксидант хэмээн нэрлэдэг. Биед үүссэн буруу исэлдэлтийг хэдийчинээ багасгаж чадна, төдий хэмжээгээр бие махбодоо хорт бодисоос хамгаалж, эрүүл чийрэг байж чадна. Нэрсний өнгө гүн хар хөх туяатай байх тусмаа антиоксидант ихтэй байдаг.
Түүнчлэн витамин С-гээр маш баялаг бөгөөд ислэг, манганез, витамин Е, рибофлавин их хэмжээгээр агуулсан байдаг.
Анагаах чанар:
Гол анагаагч нь антиоционидин хэмээх бодис юм. Үүнийг бас хамгийн өндөр үйлчилгээтэй антиоксидант ч гэдэг. Хүнсэнд хэрэглэдэг олон төрлийн жимснээс нэрс нь хамгийн өндөр үйлчлэл бүхий антиоксидант агуулдгийг АНУ-ын Tufts University-ийн эрдэмтэд лабораторид нарийн судалгаагаар тогтоожээ. Мөн алцгеймерийн /Alzheimer’s/ буюу оюун ухаан самуурах өвчний болон сэтгэл санааны дарамтаас үүдэлтэй хорт исэлдэлтийн урвалаас тархины эд эсийг хамгаалах чадвар өндөр байгааг эрдэмтэд баталжээ. Эрдэмтдийн туршилтаар бүтэн сарын туршид өдөрт нэг аяга орчим нэрс идүүлж байсан хархны тархины эсийн үйл ажиллагаа нь огт нэрс хэрэглээгүй хархныхаас хол давуу байгааг тогтоожээ.
Одоогийн байдлаар нэрсийг нүдний хараа хамгаалах, харах чадварыг дээшлүүлэх зорилгоор анагаах ухаанд хэрэглэж байна.
Тэрчлэн дэлхийн хоёрдугаар дайны үед Английн Хатан хааны цэргийн нисэх хүчнийхэн шөнийн нислэгт явах нисгэгч нартаа нэрс өгдөг байсан гэх сонирхолтой түүх байдаг. Чихрийн шижин өвчинтэй холбоотойгоор хараа муудах, судас бүдүүрэх, шулуун гэдэсний цус алдалт, бүдүүн гэдэсний шархлаа зэрэг өвчин эмгэгийг анагаахад тустайг шинжлэх ухааны судалгаа нотолсоор байна. Европын зарим орны ардын эмнэлэгт шингэн алдаж суулгах болон өтгөн хатах эмгэгийг анагаахын аль алинд хэрэглэдгийг дурдсан байдаг.
Учир нь нэрсний найрлагад анагаах чанартай ислэг, шингэн алдалтыг зогсоох чанартай бодис агуулагддагтай холбоотой аж. Эртний Аюурведийн анагаах ухааны толь бичигт элэгний тамир сайжруулах, цус төлжүүлэх, шөнийн цагт ихээр шээх, амьтанд хазуулсан шарх хурдан эдгээхэд хэрэглэдэг. Мөн бэлгийн чадвар сайжруулдаг хэмээн бичсэн байдаг. Түүнчлэн нэрс нь шээс, бэлгийн замын халдварыг анагаах чадвартай. Давсаг, шээсний сүвний үрэвсэлт өвчнүүд, гэдэсний савханцрын халдвар зэргийг анагаах үйлчилгээтэйг шинжлэх ухаан баталжээ.