Наалддаггүй хайруулын таваг нь хоол хийхэд хялбар, амархан цэвэрлэгддэг, загварлаг зэрэг олон давуу талтай тул хэрэглэгчдийн дунд түгээмэл байдаг. Гэвч саяхны судалгаагаар гадаргууд нь гарсан ганцхан зураас хэдэн мянган бичил хуванцар хэсгийг хоол руу ялгаруулж болзошгүйг тогтоожээ.
Ихэнх наалддаггүй хайруулын тавагны бүрхүүл нь PTFE (политетрафторэтилен) буюу бидний сайн мэдэх Тефлон материалаар хийгдсэн байдаг. Энэ бүрхүүл нь хоол наалдахаас хамгаалдаг ч удаан эдэлгээтэй биш. Судалгаагаар ганцхан зураас 9000 хүртэл бичил хуванцар бөөм ялгаруулдаг бол илүү их гэмтэл гарвал энэ тоо нэг удаагийн хэрэглээнд 2 саяыг давах магадлалтай.
Эдгээр бичил хуванцар нь зөвхөн хоолонд ороод зогсохгүй, цаашлаад цусны эргэлт, уушги болон бусад эрхтэнд хүрэх аюултай. Хайруулын таваг халалт, хоолны хэрэгсэл, угаах зэрэг үйлдлүүдийн нөлөөгөөр бүрхүүл нь элэгдэж, эрсдэл улам нэмэгддэг аж.
Шинжлэх ухааны судалгаагаар илрүүлсэн эрсдэлүүд:
- 2022 онд хийсэн судалгаагаар, 5 см урттай зураас нь 2.3 сая хүртэл бичил хуванцар болон нанохуванцар хэсгийг ялгаруулж болзошгүй гэж тогтоожээ.
- 2024 онд хийсэн судалгаагаар, шинэ болон хуучин пластик хайруулын таваг нь хоолонд 2409–4964 бичил хуванцар хэсгийг ялгаруулж байгааг илрүүлсэн байна.
- Эдгээр бичил хуванцар хэсгүүд нь хоолонд орж, цусны эргэлт, уушги болон бусад эрхтэнд хүрэх аюултай гэж судлаачид анхааруулж байна.
PTFE нь PFAS (per- and polyfluoroalkyl substances) бүлгийн “мөнх химийн бодисууд” буюу “forever chemicals”-ийн нэг хэсэг юм. Эдгээр бодисууд нь байгаль орчинд задрахгүй бөгөөд хүний биед хуримтлагддаг байна.
Эрүүл мэндийн эрсдлийг бууруулах зөвлөмжүүд
- Шинэ хайруулын таваг сонгох: Наалддаггүй бүрхүүлтэй хайруулын таваг сонгохдоо шинэ, сайн чанарын бүтээгдэхүүн сонгох нь чухал.
- Усгүй халаахгүй байх: Хайруулын тавагийг хэт халаахгүй байх хэрэгтэй. Хэт халаах нь бүрхүүлийг гэмтээж, бичил хуванцар ялгаруулах эрсдлийг нэмэгдүүлдэг.
- Металл хэрэгсэл хэрэглэхээс зайлсхийх: Металл халбага, сэрээ зэрэг хэрэгсэл нь хайруулын тавагны бүрхүүлийг зурах эрсдлийг нэмэгдүүлдэг. Силикон эсвэл модон хэрэгсэл хэрэглэх нь илүү аюулгүй.
- Бүрхүүл гэмтсэн тохиолдолд сольж хэрэглэх: Хайруулын тавагны бүрхүүл гэмтсэн тохиолдолд шинэ таваг худалдаж авах нь эрүүл мэндийн эрсдлийг бууруулахад тусална.