Дэлхий дахинаа хоол хүнсийг зөвхөн бие махбодод хэрэгтэй гэж харахаас гадна хүрээлэн буй орчинд хэрхэн нөлөөлдгийг илүү анхаардаг болсон нь ургамлын гаралтай хүнс хэрэглэхэд түлхэц болсонтой адил хорхой шавжийг хоолны хэрэглээ болгох нь цаг хугацааны асуудал юм.
Италийн царцааны фермд өдөр бүр нэг сая орчим царцааг нунтаг гурил болгон хувиргадаг. Шоргоолж, өт идэх нь Азийн улс орнуудад олон мянган жилийн турш түгээмэл байсаар ирсэн. Харин Европын улс орнуудад энэхүү соёл нь шинээр нэвтрээд байгаа бөгөөд олон ард иргэдийн дургүйцлийг хүргээд байгаа билээ. Италийн засгийн газар пицца, гоймонгийн үйлдвэрлэлд шавж царцаа зэргийг ашиглахыг хориглох арга хэмжээг аль хэдийн авсан ч тус улсын хэд хэдэн үйлдвэрлэгчид царцайн гурилаар хийсэн паста, пицца, хөнгөн зууш зэргээр үйлчилсээр байгаад Итали улсын шадар сайд асан Маттео Сальвини сэтгэл дундуур байгаагаа илэрхийлэн “Бид ямар ч аргаар, хаана ч байсан манай хөдөө аж ахуй, соёлыг ядууруулж буй энэ солиорлыг эсэргүүцэх болно” гэж Facebook хуудсандаа мэдэгджээ.
Италийн фермерч Иван Албано хэлэхдээ: Бидний энд хийж байгаа зүйл байгаль орчинд маш тогтвортой, нэг кг царцааны нунтаг үйлдвэрлэхийн тулд бид ердөө 12 литр ус хэрэглэдэг харин үнээнээс ижил хэмжээний уураг үйлдвэрлэхэд хэдэн мянган литр ус шаардагддаг гэж хэлжээ
Италийн Турин хотын ойролцоох нэгэн ресторанд тогооч Симон Лоддо мянгаад жилийн өмнөх шинэхэн гоймонгийн жороо өөрчилж зуурсан гурилынхаа 15%-д царцааны нунтаг ашиглаж байгааг хэлэхдээ тухайн нунтаг нь хоолонд гайхалтай хүчтэй амтыг өгдөг учир хэрэглэгчид дуртай иддэг гэжээ. Амтаас гадна царцааны нунтаг нь витамин, эслэг, эрдэс бодис, амин хүчлээр дүүрэн, жирийн стейктэй харьцуулахад нэг тавганд төмөр, магнийн илүү ихээр агуулагддаг байна.
Италид царцааны гурил нэг кг нь ойролцоогоор 60 еврогийн үнэтэй харин царцааны гоймон нэг боодол нь 8 еврогийн үнэтэй бөгөөд супермаркетад байдаг ердийн гоймонгоос найм дахин илүү үнэтэй зарагддаг. Харин махны үнэ царцааны гурилтай харьцуулахад хамаагүй хямд учир царцааны гурил нь зөвхөн зорилтот бүлгийн зах зээлд түлхүү борлогддог үнэтэй зэрэглэлийн бүтээгдэхүүнд жагсаад байна.
Харин нөгөө талаас Италийн 4 үеэрээ уламжлагдан ирсэн махны фермер эрхлэгч Клаудио Лаутери шавжид суурилсан хоол идэхээс татгалзаж, үүнийг газар дундын тэнгисийн хоолны соёлтой огт нийцэхгүй байгаа талаар ярьжээ.
Тэр хэлэхдээ: Миний үйлдвэрлэдэг мах нь царцааны гурилаас хамаагүй хямд бөгөөд маш сайн чанартай, гэхдээ энэ нь зөвхөн үнийн тухай биш энэ нь улс орны хоолны соёлын тухай юм. Итали даяар 100 ба түүнээс дээш насны хүмүүсийн тоо хурдацтай нэмэгдэж байгаа нь манай улсын олон жилийн хоолны соёл,эрүүл амьдралын хэв маягтай холбоотой. “Италичууд бид олон зууны турш махыг өргөн хэрэглэсээр ирсэн, хэмжээг нь зөв баримталбал эрүүл мэндэд тустай” гэж хэлэв. Харин шавжаар бүтсэн хоол нь олон зуун жилийн Италийн хоолны соёлыг доромжилж байна гэж тэр хэлэв.
Польш улсад мөн энэхүү сэдэв нь сонгуулийн өмнөх халуун сэдвүүдийн нэг болж тус улсын хоёр намын улстөрчид иргэдийг шавж идэхэд хүргэсэн бодлого явуулж байна гэж маргалдаан үүссэн бол Австри, Бельги, Нидерланд зэрэг улсууд эсрэгээрээ шавж идэхийг илүү хүлээн зөвшөөрөөд байна. Бельгичүүд шавжийг энергийн коктейль, бүргер, шөл зэрэгт ашигладаг байна.
Өдгөө дэлхийн хүн ам найман тэрбум давж байгаа энэ үед манай гарагийн нөөц нь маш олон хүний хүнсний хэрэгцээг хангахад хүндрэлтэй байна гэсэн болгоомжлол бий. НҮБ-ын Хүнс, хөдөө аж ахуйн байгууллагын тооцоолсноор дэлхий даяар хөдөө аж ахуйн үйлдвэрлэлийг 70 хувиар өсгөж байж хүн амыг тогтвортой хүнсээр хангана гэжээ. Иймд бид байгаль дэлхийн тогтвортой хөгжлийн зорилтын хүрээнд зөвхөн бэлчээрийн мах гэлтгүй олон төрлийн хүнсийг хэрэглээгээ болгох нь зайлшгүй шаардлага болж магадгүй юм гэж НҮБ-ын Хүнс, хөдөө аж ахуйн байгууллагаас мэдэгдээд байна.